Chào bạn, Butterscotchblankees-deals rất vui được đồng hành cùng bạn trong hành trình trồng và chăm sóc cây na. Cây na, hay còn gọi là mãng cầu ta, là loại cây ăn quả phổ biến tại Việt Nam, được yêu thích nhờ hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Để cây na phát triển khỏe mạnh và cho quả chất lượng, việc chăm sóc đúng kỹ thuật là vô cùng quan trọng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc cây na hiệu quả.
Chuẩn bị hố trồng và đất trồng

Cây na thích nghi tốt với nhiều loại đất, nhưng để đạt năng suất cao, nên chọn đất tơi xốp, thoát nước tốt và có độ pH từ 5,5 đến 6. Trước khi trồng, tiến hành các bước sau trong cách chăm sóc cây na:
- Đào hố trồng: Kích thước hố khoảng 50x50x50 cm.
- Bón lót: Trộn đều 15-20 kg phân chuồng hoai mục, 0,5 kg phân lân và 0,2 kg kali với đất mặt, sau đó cho vào hố và lấp đất lại.
- Thời gian chuẩn bị: Thực hiện việc này trước khi trồng từ 7 đến 10 ngày để đất ổn định và phân bón phát huy tác dụng.
Cách chăm sóc cây na – Thời vụ và kỹ thuật trồng
Thời vụ trồng na thích hợp nhất là vào mùa xuân (tháng 2-3) hoặc mùa thu (tháng 8-9). Khi trồng, lưu ý:
- Khoảng cách trồng: 3×4 m hoặc 4×4 m, tương đương mật độ 625 cây/ha.
- Kỹ thuật trồng: Đặt cây giống vào hố đã chuẩn bị, lấp đất nhẹ nhàng và nén chặt để cố định cây. Sau đó, tưới nước đủ ẩm để cây nhanh chóng bén rễ.
Chi tiết cách chăm sóc cây na sau khi trồng

Tưới nước
Cây na chịu hạn tốt nhưng cần được cung cấp đủ nước, đặc biệt trong mùa khô và giai đoạn ra hoa, nuôi quả. Trong thời gian đầu sau khi trồng, nên tưới nước 3-4 ngày/lần. Khi cây đã phát triển ổn định, duy trì độ ẩm bằng cách tưới nước đều đặn, tránh để cây bị ngập úng.
Làm cỏ và tủ gốc
Thường xuyên làm cỏ quanh gốc cây để giảm cạnh tranh dinh dưỡng và hạn chế sâu bệnh. Sau khi làm cỏ, có thể tủ gốc bằng rơm rạ, cỏ khô để giữ ẩm và cải tạo đất, nhưng cần để trống khoảng 20 cm quanh gốc để tránh sâu bệnh phát triển.
Bón phân
Việc bón phân đúng cách giúp cây na phát triển mạnh mẽ và cho quả chất lượng. Lịch trình bón phân tham khảo:
- Năm đầu tiên:
- Phân chuồng: 20 kg/cây/năm.
- Phân NPK (16-16-8): 0,5 kg/cây/năm, chia thành 2-3 lần bón trong năm.
- Năm thứ hai trở đi:
- Phân chuồng: 30 kg/cây/năm.
- Phân NPK: Tăng dần mỗi năm 0,5 kg/cây.
- Phân kali: Từ năm thứ ba, bổ sung 0,5 kg/cây để tăng độ ngọt cho quả.
Lưu ý: Bón phân vào các thời điểm trước và sau mùa mưa hoặc sau khi thu hoạch quả.
Cắt tỉa và tạo tán
Cắt tỉa cành giúp cây na phát triển cân đối, thông thoáng và hạn chế sâu bệnh. Thời điểm cắt tỉa thích hợp là sau khi thu hoạch và vào mùa đông khi cây rụng lá. Loại bỏ các cành khô, cành sâu bệnh, cành mọc chen chúc để cây nhận đủ ánh sáng và dinh dưỡng.
Phòng trừ sâu bệnh trong cách chăm sóc cây na
Cây na thường gặp một số sâu bệnh như rệp sáp, bọ xít muỗi và bệnh thán thư. Để phòng trừ:
- Rệp sáp: Thường xuất hiện dưới mặt lá và trên quả, gây hại bằng cách hút nhựa cây. Khi phát hiện, có thể sử dụng các loại thuốc như Supracide, Bi58ND để phun, nhưng cần ngừng phun trước khi thu hoạch để đảm bảo an toàn thực phẩm.
- Bọ xít muỗi: Gây hại bằng cách chích hút nhựa, làm quả bị biến dạng. Sử dụng các biện pháp sinh học hoặc hóa học để kiểm soát khi cần thiết.
- Bệnh thán thư: Do nấm gây hưởng đến lá và quả. Khi phát hiện, sử dụng các loại thuốc trừ nấm phù hợp và thực hiện cắt tỉa cành bệnh để ngăn chặn lây lan.
Thu hoạch và bảo quản

Cây na thường cho quả sau 2-3 năm trồng. Thời điểm thu hoạch tốt nhất là khi quả đã đạt độ chín sinh lý, thường từ 90-100 ngày sau khi đậu quả. Khi thu hoạch, nên cắt cả cuống, tránh làm rụng mắt na. Sau đó, bảo quản nơi thoáng mát và tiêu thụ sớm để đảm bảo chất lượng.
1. Thời điểm thu hoạch:
Na thường được thu hoạch sau khoảng 3 – 4 tháng kể từ khi ra hoa, tùy vào giống và điều kiện khí hậu. Trái na nên được thu khi đã già nhưng chưa chín hoàn toàn (vỏ chuyển sang màu sáng hơn, mắt na nở to và mềm nhẹ), để tránh bị dập nát khi vận chuyển. Thời điểm thu hoạch lý tưởng là vào sáng sớm hoặc chiều mát, khi trái vẫn còn độ ẩm tự nhiên và không bị ánh nắng trực tiếp làm nóng.
2. Cách thu hoạch:
Khi thu, nên dùng kéo cắt cuống để tránh làm rách vỏ hoặc gây tổn thương đến trái. Trái na rất dễ bị trầy xước và dập nát, vì vậy cần nhẹ tay, đặt vào giỏ có lót đệm mềm. Tuyệt đối không nên hái trái còn non vì sẽ không đạt chất lượng, trái chín ép thường không ngọt và dễ bị hư.
3. Bảo quản sau thu hoạch:
-
Ngắn hạn: Na sau khi thu hoạch nên được bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng và nơi có độ ẩm cao. Có thể xếp trái trên rơm rạ hoặc giấy báo để tránh va đập.
-
Dài hạn: Nếu cần bảo quản lâu hơn, có thể bảo quản na trong ngăn mát tủ lạnh ở nhiệt độ khoảng 10–15°C. Tuy nhiên, nên dùng trong vòng 3–5 ngày để đảm bảo độ tươi ngon.
-
Đối với vận chuyển: Trái na nên được xếp vào khay riêng từng quả, có lót đệm mềm hoặc giấy để tránh va chạm, giữ cho quả không bị nứt vỏ hoặc bầm dập.
Lời kết
Cách chăm sóc cây na đòi hỏi sự kiên trì và tuân thủ đúng kỹ thuật. Hy vọng với những hướng dẫn trên, bạn sẽ thành công trong việc trồng và chăm sóc cây na, thu hoạch được những quả na thơm ngon và đạt năng suất cao. Butterscotchblankees chúc bạn thành công và luôn đồng hành cùng bạn trong mọi bước chăm sóc khu vườn của mình.